مدل رفتاری دیسک چیست و چه ویژگی هایی دارد؟

مدل رفتاری دیسک، یکی از معیار‌های شخصیت‌شناسی به حساب می‌آید که در دنیای امروزی ما، اهمیت زیادی کسب کرده است. شناخت خود و دیگران کار راحتی نیست. افراد برای تحلیل رفتار خود یا اطرافیانشان راه‌ها و روش‌های مختلفی را مورد استفاده قرار می‌دهند. برای بهبود ارتباطات در یک سازمان یا یک گروه اجتماعی، شناخت مسئله‌ای مهم و پر اهمیت به حساب می‌آید. مسئله‌ای که عدم توجه به آن مشکلات جدی را برای کاربران به همراه خواهد داشت.

مدل رفتاری دیسک

مدل رفتاری دیسک که برای توسعه فردی و تجربه ارتباط موثر مورد استفاده قرار می‌گیرد، یکی از مهم‌ترین معیار‌های سنجش شخصیت افراد مختلف به حساب می‌آید. این مدل رفتاری ویژگی‌های کلیدی زیادی داشته و می‌تواند برای توسعه مناسب انسانی مورد استفاده قرار گیرد. استفاده از این مدل رفتاری برای توسعه فردی، مزایای زیادی را به همراه خواهد داشت. افزایش بهره وری کارکنان، تیم‌سازی موفق و بهبود کیفیت محیط کار از جمله این مزایا به حساب می‌آیند. امروز ما قصد داریم تا چیستی و ویژگی‌های مدل رفتاری دیسک را مورد بررسی قرار دهیم.

مدل رفتاری دیسک چیست؟

بیایید تا کارمان را با بررسی دقیقی چیستی مدل رفتاری دیسک شروع کنیم. به صورت کلی، مدل DISC که برای اولین بار در دهه ۲۰ میلادی و توسط ویلئام مالتون طراحی شد، یک روش ساده، استاندارد و قوی به حساب می‌آید که می‌توان آن را برای ارزیابی سبک‌های رفتاری مورد استفاده قرار داد. این مدل می‌تواند برای توسعه فردی، بهبود کیفیت ارتباطات و ارزیابی ترجیحات فردی مورد استفاده قرار گیرد. به خاطر داشته باشید که این مدل رفتاری می‌تواند برای یک سازمان اهمیت زیادی داشته باشد.

استفاده از مدل رفتاری دیسک برای توسعه فردی، می‌تواند مزایای زیادی را به همراه داشته باشد. جدا از موارد گفته شده مربوط به بهبود وضعیت ارتباطات در یک سازمان، این مدل وقت و انرژی بیشتری را برای انجام فعالیت‌های مختلف در اختیار کارمندان قرار می‌دهد. زمانی که اعضای تیم به خوبی با یکدیگر آشنا نباشند، وقت زیادی صرف حل اختلافات میان آنها می‌شود. با استفاده از این مدل، کارمندان به خوبی با یکدیگر آشنایی پیدا کرده و تنش میان آنها کاهش پیدا می‌کند.

جدا از این مسئله، مدل رفتاری دیسک می‌تواند میان اعضای تیم و نقش‌هایشان تناسب خوبی را ایجاد نماید. زمانی که افراد به خوبی با شغلشان مطابقت نداشته باشند، رضایت زیادی از کارشان نشان نمی‌دهند. این مسئله باعث می‌شود تا کیفیت نهایی کار تا حد قابل توجهی کاهش پیدا کند. در نهایت، این مدل رفتاری می‌تواند باعث درک بهتر مشتریان شود.

حال که مباحث مقدماتی مربوط به چیستی مدل رفتاری دیسک و تاثیر آن بر روی تجربه ارتباط موثر را پشت سر گذاشتیم، بیایید تا حروف این مدل رفتاری را به صورت مجزا مورد بررسی قرار دهیم.

بررسی تیپ D در مدل رفتاری دیسک

D، اولین حرفی است که در DISC قرار گرفته و می‌تواند نشان دهنده شخصیت سلطه‌گر باشد. رفتار‌های غالب افراد در این مدل شامل مواردی همچون خود خواهی، اظهار نظر زیاد، داشتن اراده بالا، موثر بودن و مصمم بودن است. به خاطر داشته باشید افرادی که در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند، شنونده خوبی نخواهند بود.

این افراد از دیگران انتظار دارند تا همیشه رک و راست باشند، به آنها احترام بگذارند و پیرو باشند. ترکیب همه این موارد با استقلال زیاد این گروه باعث شده تا مدل D بیشتر برای رهبران و مدیران یک تیم تعریف شود. افرادی که در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند، انتظار دارند تا قدرت زیاد، پرستیژ شغلی خوب و چالش‌های گسترده در جلوی پایشان قرار گیرد. مدل D می‌تواند بر روی همه مخالفان غلبه کند و محیط را بر اساس خواسته فرد شکل دهد. در ضمن، توسعه فردی این گروه با سلطه گری صورت می گیرد.

بررسی تیپ I در مدل رفتاری دیسک

تیپ I یا اثر‌گذار در مدل رفتاری دیسک، نشان دهنده یک شخصیت احساساتی است. افرادی که در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند شنونده خوبی هستند. از جمله دیگر ویژگی‌های آنها می‌توان به احساساتی بودن، متقاعد‌کننده، با سیاست، سر زنده و اقناع‌کننده بودن اشاره کرد. تجربه ارتباط موثر برای این افراد نسبتا راحت است.

افرادی که در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند، انتظار دارند تا سایر افراد با آنها رفتار دوستانه‌ای داشته باشند. صداقت، شوخ طبعی و برون گرایی برای افرادی که در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند اهمیت زیادی دارد. افراد تأثیر‌گذار می‌توانند دیگران را خیلی راحت و سریع متقاعد نمایند. این مسئله به آنها اجازه می‌دهد تا محیط را بر اساس خواسته‌های خود شکل دهند. برای توسعه فردی، این افراد از سیستم پاداش استفاده می کنند.

بررسی تیپ S در مدل رفتاری دیسک

تیپ S به افرادی اشاره دارد که با ثبات هستند. این افراد با همکاری با دیگران تمرکز داشته و خیلی از تغییر خوششان نمی‌آید. افرادی که در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند شنونده خوبی هستند. آنها مهارت‌های شنوایی خود را به کار می‌گیرند تا به راحتی و بدون هیچ مشکل خاصی رابطه خود را با دیگر افراد ارتقا دهند. جدا از این مسئله، آنها ثابت قدم بوده و صبر زیادی دارند. کم صبری می تواند برای ارتباط موثر با این دسته بندی مشکل ایجاد کند. البته که این گروه هم مثل سایر موارد امکان توسعه فردی فراوانی دارد.

تیپ S در مدل رفتاری دیسک، انتظار دارد تا افراد یک محیط و روحیه پر آرامش را در اختیارش قرار دهند. توسعه فردی برای این گروه مسئله پیچیده ای نیست. این تیپ رفتاری، آموزش‌پذیری زیادی داشته و می‌تواند با تغییر تدریجی به خوبی کنار بیاید. این افراد انتظارات مشخصی از نقش‌هایشان دارند. آنها ترجیح می‌دهند تا امنیت شغلی و محیط آرامی داشته باشند. این افراد از شغل‌هایی که امنیت زیادی ندارند، فرار می‌کنند. توسعه فردی این گروه با استاندارد سازی محیط کار رخ می دهد.

بررسی تیپ C در مدل رفتاری دیسک

در نهایت، آخرین تیپ شخصیتی که در مدل رفتاری دیسک مورد بررسی قرار می‌گیرد، به تیپ C اشاره دارد. این تیپ قوانین خاصی را برای خود تعریف کرده است. افرادی که این ویژگی را دارند، به قوانین پایبند هستند و با دقت و محتاط عمل می‌کنند. از جمله دیگر ویژگی‌های این تیپ رفتاری می‌توان به ساختارمند بودن، سختگیر بودن و دیپلماتیک بودن اشاره کرد. امکان داشتن ارتباط موثر با استفاده از ویژگی های دیپلماتیک این ساختار ذهنی وجود دارد.

همچون سایر تیپ‌های رفتاری معرفی شده، افرادی که در دسته‌بندی C قرار می‌گیرند هم یک سری انتظارات خاص از اطرافیان و موقعیت شغلی خود دارند. آنها درونگرا هستند. به جزئیات توجه زیادی می‌کنند و به شدت قابل اعتماد خواهند بود. در ضمن به خاطر داشته باشید که این افراد دقت زیادی داشته و می‌توانند محیط کاری را با قوانین خود به راحتی شکل دهند.

کلام آخر

به عنوان یک نتیجه گیری کلی باید گفت که مدل DISC می تواند با توسعه فردی و افزایش ارتباط موثر بین اعضای یک تیم یا سازمان، خدمات ارائه شده از سوی آنها را بهبود بخشد. پیاده‌سازی فرهنگ DISC در کسب‌وکارها ، به سازمان یا یک مجموعه اجازه می‌دهد تا با شناخت بهتر اعضاء مجموعه، سریع‌تر و کارآمدتر عمل کنند. هر چقدر ارتباط موثر بین اعضای یک تیم یا سازمان بیشتر شود، میزان فرسایش کاهش میابد و مجموعه در جهت ارائه هر چه بهتر خدمات پیش خواهد رفت.

 نویسنده: دکتر مسعود شهابیان